چند سوال در باره همسران ابا عبد الله الحسین سلام الله علیه

سوال:

اسامي همسران امام حسين ـ سلام الله علیه ـ را به همراه فرزندان هر كدام نام ببريد ؟

موافق تاريخ و منابع معتبر، همسران امام حسين ـ عليه السلام ـ پنج نفر مي باشند،[1] كه اسامي آنها در منابع تاريخي ضبط شده است و همگي داراي اولاد بودند. مرحوم شيخ عباس قمي (ره)، همسر ديگري براي امام حسين ـ عليه السلام ـ ذكر كرده است كه نام او معلوم نيست و صاحب حمل بوده، بعد از شهادت امام حسين ـ عليه السلام ـ اسير شده و در نزديكي حلب طفل خود را سقط كرده است.[2]

تعداد اولاد آن حضرت را مرحوم شيخ مفيد (ره)، شش نفر، چهار پسر و دو دختر دانسته،[3] و بعضي از جمله علامه سيد محسن امين[4] و ابن خشاب[5]، نه نفر، شش پسر و سه دختر ذكر كرده و برخي از منابع مثل ابن شهر آشوب در مناقب[6] و مرحوم اربلي در كشف الغمه، تعداد اولاد آن حضرت را ده نفر، شش پسر و 4 دختر،[7] و بعضي حتي بيشتر از ده نفر ذكر كرده اند.

با اين كه منابع در تعداد اولاد حضرت: اختلاف دارند ولي هر كدام به نوبه خود داراي اعتبار و ارزش هستند، پس با توجه به منابع مذكور، اسامي آنها همراه با نام هر يك ذكر مي شود.

1. علي بن الحسين، و كنيه او ابو محمد و ملقب به زين العابدين است و مادرش شاه زنان، شهر بانو دختر يزدگرد شاه ايران است.

2. علي بن الحسين الاصغر، معروف به علي اكبر كه در كربلا شهيد شد و مادرش ليلي، دختر ابو مرّة بن غزوة بن مسعود ثقفيه است.

3. جعفر بن الحسين، مادرش قضاعيه از قبيله قضاعه است.

4. عبد الله بن الحسين، و نام مادرش رباب، دختر امرء القيس است.

5. سكينه بنت الحسين، مادر او نيز رباب، دختر امرء القيس است.

6. فاطمه، نام مادرش ام اسحاق دختر طلحه بن عبيد الله تيميه است.[8]

7. محمد، كه در كربلا شهيد شد و مادر او رباب، دختر امرء القيس است.[9]

8. علي اصغر، نام مادرش رباب.[10]

9. زينب، نام مادر او معلوم نيست.[11]

10. رقيه ـ سلام الله عليها ـ مرحوم حائري مادرش را شهربانو دختر يزدگرد سوم ذكر كرده است،[12] و مطابق بعضي از نقلها ام اسحاق نام داشت.[13]

11. ديگر از زوجات حضرت ابا عبدالله، زني بوده كه نامش معلوم نيست و حامله بوده بعد از شهادت امام حسين ـ عليه السلام ـ اسير شده و هنگاميكه اهل بيت ـ عليهم السلام ـ را از كوفه به شام مي بردند در نزديكي حلب طفل خود را سقط كرده و اسمش محسن ابن حسين است.[14] و اين محل فعلاً در سوريه زيارتگاه است.

 پاورقي ها:

[1] . عماد زاده، زنان پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ ، نشر محمد، تهران،‌ بي تا، ص 406.

[2] . شيخ عباس قمي، منتهي الامال، چاپ پانزدهم، قم، هجرت، 1382 ش، ج 1، ص 7 ـ 1.

[3] . شيخ مفيد، الارشاد،‌اسلاميه، 1351 ش، ترجمة محمد باقر ساعدي خراساني، ج 2، بي تا، ص 491.

[4] . علامه سيد محسن امين، في رحاب ائمه اهل بيت ـ عليهم السلام ـ ، چاپ سوم، ترجمه حسين وجداني، سروش، 1376 ش، ج 4، ص 73.

[5] . علي بن عيسي الاربلي، كشف الغمه، ترجمه، حسين زوارئي، حقيقت، 1381 ق، ج 2، ص 215.

[6] . ابن شهر آشوب، مناقب، انتشارات علامه، قم، ج 4، ص 77.

[7] . اربلي، پيشين، ص 214.

[8] . شيخ مفيد (ره)، پيشين، ج 2، ص 491، و محمد باقر مجلسي، بحارالانوار، چاپ دوم، موسسه وفاء، بيروت، 1403 هـ ، 45، ص 329.

[9] . ابن شهر آشوب، مناقب، پيشين، ج 4، ص 77.

[10] . علي رباني خلخالي، چهره درخشان امام حسين ـ عليه السلام ـ ، مكتب الحسين، قم، 1379 ش، ص 22، به نقل از جنات الخلود، ص 23.

[11] . علي رباني خلخالي، چهره درخشان امام حسين ـ عليه السلام ـ مكتب الحسين، قم، 1379 ش، ص 22، به نقل از جنات الخلود، ص 23، و سيد محسن امين، في رحاب ائمه اهل بيت ـ عليهم السلام ـ ، ترجمه حسين وجداني، چاپ سوم، 1376، سروش، ج 4، ص 73، و ابن شهر آشوب، مناقب، موسسه انتشارات علامه، قم، ج 4، ص 77.

[12] . همان مأخذ، علي رباني خلخالي، ص 197، به نقل از معالي السبطين، ج 2، ص 214.

[13] . همان مأخذ، ص 199، به نقل از ابصار العين في انصار الحسين، ص 368.

[14] . شيخ عباس قمي، منتهي الامال، هجرت، چاپ پانزدهم، 1382 ش، ج 2، صص 701 ـ 638.

سوال:

چرا امام حسین سلام الله علیه بیش از چهار زن داشت در حالی که طبق آیات قرآن کریم یک مرد نباید بیش از چهار زن داشته باشد؟

پاسخ:

داشتن پنج زن همزمان جایز نیست اما اگر یکی از چهار زن مردی  از دنیا برود و یا طلاق بگیردف آن مرد می تواند زن دیگری انتخاب کند و چون شهربانو مادر امام سجاد سلام الله علیه و یکی از همسران امام حسین سلام الله علیه از دنیا رفته بود، امام همسر دیگری انتخاب کرد.

بنابر این امام حسین سلام الله علیه در یک زمان بیش از چهار زن نداشتند.

سوال:

شهربانو مادر امام سجاد ـ عليه السّلام ـ در چه تاريخي از دنيا رفته‌ است؛ آيا اصلاً شهربانو در كربلا بوده است؟

پاسخ:

براي نام مادر امام چهارم، چهارده نام ذكر شده است شاه زنان وشهر بانواز این جمله ومعروترین است هردو صحيح است[1].چون در گذشته والآن نيز چنين فرهنگی در بين مردم رايج است که برای فرزندان خودرا باچند نام صدا می زنند.درباره ی حضورش در کربلا : بنابر برخي از گزارش‌هاي تاريخي و روائي، مادر امام سجاد ـ عليه السّلام ـ هنگام تولد امام سجاد ـ عليه السّلام ـ درحال زايمان رحلت كرده‌[2] ودرهمان جا مدفون شده است.

بنابر اين آنچه برخي گفته‌اند كه شهربانو در حادثة كربلا حضور داشته،‌آن‌گاه كه ديد بدن‌هاي پاك شهدا را لگد مال سم اسب‌ها كردند، از غم و اندوهي كه داشت خود را به فرات انداخت و بدين طريق جان سپرد[3]،روشن نيست.چون در منابعی که بدست ما رسیده و وقايع اسارت را نوشته اند نامی از شهربانو نیست.

امام رضا ـ عليه السّلام ـ فرمودند: «مادر علي بن الحسين ـ عليه السّلام ـ هنگام ولادت آن حضرت از دنيا رفت و يكي از كنيزان عهده دار تربيت وي گرديد.[4]

پاورقي ها:

[1] . دكتر سيد جعفر شهيدي، زندگاني علي بن الحسين ـ عليه السّلام ـ ص 10.

[2]  . شيخ صدوق،‌عيون اخبار الرضا، چاپ اول، (بيروت، مؤسسة اعلمي للمطبوعات)، 1404 هـ، ج2،‌ ص136، مسعودي علي بن الحسين ـ عليه السّلام ـ ، اثبات الوصيّه،‌ چاپ اول، قم، انتشارات انصاريان، 1417 هـ، ص 170.

[3]  . ابن شهر آشوب، مناقب آل ابي طالب، (بيروت، دارالاضواء)، 1405 هـ، ج4، ص112.

[4]  . رک عیون اخبار الرضا